ස්විට්සර්ලන්තයේ සරණාගතභාවය ප්රතික්ෂේප වීමෙන් අනතුරුව 2022 දී නැවත ශ්රී ලංකාවට යවන ලදුව වධහිංසාවලට සහ ලිංගික අපයෝජනයට ලක් වූ දෙමළ ජාතිකයකු වෙනුවෙන් ස්විට්සර්ලන්ත නීතීඥයන් විසින් වන්දි නඩුවක් ගොනු කර ඇත.
පීටර් සහ මොරෝ නීති ආයතනයේ එමා ලිඩින් සහ බෙනඩික් ඩි මෝර්ලූස් විසින් ජාත්යන්තර සත්ය සහ යුක්ති ව්යාපෘතිය (ITJP) සමඟ හවුලේ ගොනු කරන ලද මෙම නඩුව හරහා ස්විට්සර්ලන්තයෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ දෙමළ සරණාගතයන් ශ්රී ලංකාවට නැවතත් හරවා යැවීම වහාම අත්හිටුවන ලෙසත්, තහවුරු කර ඇති අවදානම් තත්වය පූර්ණ වශයෙන් සැලකිල්ලට ගනිමින් දැනට විභාග වෙමින් පවතින සියලුම අයදුම්පත් නැවත පරීක්ෂා කරන බලන ලෙසත් ය.
“අපගේ සේවාදායකයා ශ්රී ලංකාවට නැවතත් ගියහොත් ඇතිවිය විය හැකි අවදානම් තත්ව පෙන්නුම් කෙරෙන පැහැදිලි සාක්ෂි ගණනාවක් සංක්රමණිකයන් සඳහා වන ස්විට්සර්ලන්ත රාජ්ය ලේකම් කාර්යාලය හමුවේ තිබුණු පසුබිමක, දණ්ඩනයට ගොදුරු වීමේ අවදානම විශ්ලේෂණය කිරීම ඔවුහු ප්රතික්ෂේප කළහ. ඔහුගේ ලිපිගොනුවේ තිබූ අලුත් සහ තැතිගන්වන සුලු තොරතුරු මෙන්ම ඔහු පැහැදිලි ලෙසම ප්රකාශ කළ පීඩාව නොසලකා හැරීම හරහා ඔවුන් විසින් ඔහු නැවතත් ශ්රී ලංකාවට යැවීමේදී දැඩි ලෙස නැවත-වින්දිතභාවයට සහ නැවත-කම්පනයට පත්වීමට නිරාවරණය කර ඇත,” යැයි එමා ලීඩින් පැවසුවාය.
අඟහරුවාදා (18) මාධ්ය නිවේදනයක් ඔස්සේ ITJP පවසන්නේ, මෙම නඩුව හරහා ES වෙනුවෙන් ස්විස් ෆ්රෑන්ක් 150,000 ක මුදලක් (දළ වශයෙන් ඇමෙරිකානු ඩොලර් 166,000 ක්) වන්දි ලෙස ඉල්ලා සිටින බවත්, වධහිංසාවට එරෙහි සම්මුතිය සහ මානව අයිතිවාසිකම් සඳහා වන යුරෝපා මානව හිමිකම් අධිකරණය යටතේ ඇති සම්මුතීන්ට අනුකූලව ස්විට්සර්ලන්තය ඔහුගේ සිද්ධිය නිසි ලෙස සලකා බැලීමට අපොහොසත් වීම හේතුවෙන් සංක්රමණය සඳහා වන රාජ්ය ලේකම් කාර්යාලය වගවීමට බැඳෙන බවත් ය.
ES දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානයට (LTTE) බැඳී ඇත්තේ වයස අවුරුදු 17 දී ය. 2009 වසරේදී ශ්රී ලංකාවේ සිවිල් යුද්ධය අවසන් වීමත් සමග ඔහු තම පවුලේ අය සමග ශ්රී ලංකා හමුදාවට යටත් විය. ශ්රී ලංකාවේ වඩාත් කුප්රකටම යුධ හමුදා කඳවුර සේ ගැනෙන ජෝසප් කඳවුර තුළ ඔහුව රඳවා තබාගත් අතර, අවස්ථා ගණනාවකදී වධහිංසාවට සහ ලිංගික අපයෝජනයට ලක් වූ බවට චෝදනා එල්ල වේ. ඉන්පසු ඔහු බූස්ස රැඳවුම් මධ්යස්ථානයට මාරුකර යැවුණු අතර, ශ්රවණ හැකියාවට සදාකාල හානි පමුණුවමින් එහිදී ඔහුගේ කනට පහර දී තිබිණ. ඉන් නිදහස් වීමෙන් පසු, ආරක්ෂක හමුදා අවස්ථා ගණනාවකදී ES ගේ නිවසට පැමිණුනු අතර, ඔහු සහ ඔහුගේ පවුලේ අය මරා දමන බවට තර්ජනය කළාක් මෙන්ම ඔහුට පහරදුන් බවද ITJP පවසයි.
“දෙමළ ජාතිකයකු යුරෝපීය රටක සිට ශ්රී ලංකාවට පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු නැවතත් රඳවා තබාගෙන වදහිංසාවට ලක්කිරීම සම්බන්ධයෙන් අප දැක ඇති එකම සිද්ධිය ES මහතාගේ සිද්ධිය නොවේ. සරණාගත බලධාරීන් කටයුතු කරන්නේ ජීවිතය හා මරණය අතර සිද්ධීන් සම්බන්ධයෙන් වන අතර, මෙම සිද්ධීන් විශ්ලේෂණය කිරීම සංකීර්ණ වන නමුත්, අදාළ නිලධාරීන් වඩාත් සැලකිල්ලෙන් කටයුතු කළ යුතුයැ” යි ITJP හි විධායක අධ්යක්ෂිකා යස්මින් සූකා පැවසුවාය.
ES නමින් පමණක් හැඳින්වෙන සහ තම පවුලේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් නිර්නාමිකව සිටීමට කැමැත්ත පළ කර ඇති මෙම තැනැත්තා දැනට සිටින එක්සත් රාජධානියේදී ඔහුට 2024 අගභාගයේදී දේශපාලන රැකවරණ ලැබී ඇත.
එක්සත් රාජධානියේදී සිදුවන එම ක්රියාවලියේ කොටසක් ලෙස ES විසින් ඔහුගේ ප්රකාශය තහවුරු කරන ස්වාධීන වෛද්ය-නීති වාර්තාවක් ලබාගත් අතර, ස්විට්සර්ලන්තයේ සිටියදී ඔහු සතුව එවැන්නක් නොතිබුණි. ITJP විසින් බ්රිතාන්යයේ පවත්වාගෙන යනු ලබන මනෝ-සමාජයීය සහාය ලබාදෙන ව්යාපෘතියකට ද ඔහු ඇතුලත් කරගෙන ඇත. කෙසේනමුත්, අමෙරිකානු එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප්ගේ පරිපාලනය විසින් අරමුදල් අත්හිටුවීම හේතුවෙන් එය වැසීයාමේ අවදානමට මුහුණ දී සිටී.