ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් වාර්තාව ගැන බ්‍රිතාන්‍ය මන්ත්‍රීවරුන් අද විවාදයේ

දැඩි ලෙස හෙලා දැකීමට ලක්වී ඇති කුරිරු නීතියක් වන ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත (PTA) නැවත වරක් ජාත්‍යන්තර අවධානයට තිබේ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් මණ්ඩලයේ සිට එක්සත් ජනපද කොන්ග්‍රස් සභාව සහා බ්‍රිතාන්‍ය මන්ත්‍රීවරුන් ඇතුළුව ජාත්‍යන්තර සංවිධාන සහ කණ්ඩායම් දක්වා, මානව හිමිකම් ක්‍රියාකාරීන් ශ්‍රී ලංකාවෙන් ඉල්ලා ඇත්තේ මෙම PTA නීතිය අවලංගු කර රටේ මානව හිමිකම් බැඳීම්වලට ගරු කරන ලෙසයි.

අද, බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව වෙස්ට්මිනිස්ටර් ශාලාවේදී ශ්‍රී ලාංකික දෙමළ ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ විවාදයටකට සුදානම් වේ. මෙය මෙතක් දුර ඒමට පසුබිම් වී ඇත්තේ මෙම වසරේ දෙමළ මහවිරු දිනයේ දෙමළ ජනයා ශෝක වන විට ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය ආරක්ෂක අංශ විසින් විශේෂයෙන් ත්‍රස්ත මර්දන හා විමර්ශන කොට්ඨාශය (CTID) විසින් දිගින් දිගටම අත් අඩංගුවට ගැනීමයි.

මෙම දෙමළ ජනයා ඔවුන්ගේ යුද්ධයෙන් මියගිය ආදරණීයන් සෑම වසරකම නොවැම්බර් 27 වෙනිදා සිහිපත් කරන අතර පසුගිය සතිය තුල පමණක් 11කට වැඩි පිරිසක් අඩංගුවට රැගෙන ඇත. මේ පිලිබඳ බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තු විවාදය 2023 දෙසැම්බර් 5 වන අඟහරුවාදා, පස්වරු 2.30-4.00 දක්වා, එනම් ශ්‍රී ලංකා වේලාවෙන් රාත්‍රී 8:00 සිට රාත්‍රී 9:30 දක්වා පැවැත්වීමට නියමිතය.

මෙම විවාදය ස්කොට්ලන්ත ජාතික පක්ෂයේ (SNP) පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී මාර්ටින් ඩේ විසින් මෙහෙයවනු ලබන අතර බහුතර සිංහල ආධිපත්‍යය දරන ශ්‍රී ලංකා හමුදාවට එරෙහි යුද අපරාධ චෝදනා ඇතුලත් සවිස්තරාත්මක දැනුවත් කිරීමේ සටහනක් සියලුම මන්ත්‍රී වරුන් අතර බෙදා හැර තිබේ.

“සිවිල් යුද්ධයේ අවසන් අදියරේදී හමුදාව යුද අපරාධ සහ මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ සිදු කළ බවට එල්ල වන චෝදනා තිබුනද ලෝකයේ සෙසු රටවල් සමඟ ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශීය සබඳතාව එදා සිට දැඩි ලෙස හැඩගස්වා ගෙන ඇත. එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂඥ මණ්ඩලයක් 2011 අප්‍රේල් මාසයේදී වාර්තා කළේ එම අපරාධ සම්බන්ධයෙන් රජයේ සහ දෙමළ කොටි හමුදා යන දෙපාර්ශවයටම ‘විශ්වසනීය චෝදනා’ ඇති බවයි.”

යුද්ධයේ අවසන් අදියරේදී බලයේ සිටි ශ්‍රී ලංකා රජය එකල හමුදාවට සහා සිවිල් රජයට එරෙහිව එල්ල වූ අපරාධ පිළිබඳ බොහෝ චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර දෙමළ හමුදා සිවිල් වැසියන් “මිනිස් පලිහක්” ලෙස යොදා ගත් බව තර්ක කළ බව බ්‍රිතාන්‍යය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට බෙදා හැර ඇති සටහනේ දැක්වෙයි.

මානව හිමිකම් ගැටළු සම්බන්ධයෙන් ප්‍රමුඛ රටක් බවට ප්‍රකාශ කර ඇති ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් මෙම වසරේ සිය වාර්ෂික වාර්තාවේ සඳහන් වන දේ නැවත වරක් මන්ත්‍රීවරුන්ට සිහිපත් කර දී ඇත.

“විදේශ, පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය සහ සංවර්ධන කාර්යාලය (FCDO) විසින් හඳුනාගෙන ඇති පරිදි ශ්‍රී ලංකාව එක්සත් රාජධානියේ ‘මානව හිමිකම් ප්‍රමුඛතා රටවල්’ 32 න් එකකි. FCDO හි 2023 ජූලි මාසයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද මානව හිමිකම් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ වාර්ෂික වාර්තාව, 2022 දෙස ආපසු හැරී බලන විට, ශ්‍රී ලංකාවේ දෙමළ සහා සුළුතර ආගමික කණ්ඩායම් මුහුණ දී ඇති තත්වය මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශේෂ සැලකිල්ලක් යොමු කළ යුතු බව ඉස්මතු කරයි.”

වත්මන් වර්ෂය සඳහා වන සිය වාර්තාවේ, FCDO විසින් විවිධ ආකාරයේ අඛණ්ඩ රාජ්‍ය පීඩනයට සුළු ජාතීන් ලක්වීම පමණක් නොව ඔවුන්ගේ මූලික ආගමික අයිතිවාසිකම් පවා ප්‍රතික්ෂේප වී තිබෙන ආකාරය විස්තර කර ඇත.

“සුළුතර ප්‍රජාවන් රාජ්‍ය අධිකාරීන් විසින් දිගින් දිගටම කොන් කිරීමට මුහුණ දී සිටී. රාජ්‍ය අනුග්‍රහයෙන් ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම් හෙවත් ඊනියා ‘ඉඩම් කොල්ලකෑම්’ උතුරු හා නැගෙනහිර ජන සංයුතිය කෙරෙහි ඒවායේ බලපෑම සහ බෞද්ධ නොවන නිකායන්ගේ ඇදහිල්ලේ නිදහස කෙරෙහි ඇති කරන බලපෑම පිළිබඳව සැලකිල්ලක් යොමු කළ යුතුය.

ශ්‍රී ලංකාවේ සන්නද්ධ ගැටුමේ වින්දිතයන් සඳහා වූ දෙමළ සැමරුම් උත්සවවලට ආරක්ෂක අංශ දිගින් දිගටම බාධා කරන අතර දෙමළ ජනයා ත්‍රස්තවාදී සංවිධානවලට සම්බන්ධ බවට අත්තනෝමතික ලෙස චෝදනා කරනු ලබයි.