එන්නත් වැඩසටහනේ දෝෂ නිසා මරණ සියගණනක් වලක්වා ගන්න බැරි වෙලා

වලක්වා ගත හැකිව තිබූ මරණ ගණනාවකට ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වන කොවිඩ් ප්‍රතිශක්තිකරණ එන්නත් ලබා දීමේ වැඩසටහන හේතුවූ බවට ජ්‍යෙෂ්ඨ වෛද්‍ය විශේෂඥ කණ්ඩායමක දැඩි විවේචනයට ලක්ව තිබේ.

කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ වැඩිහිටියන් විශාල සංඛ්‍යාවක මරණයට හේතුවද විද්‍යාත්මක නිර්දේශ නොසලකා හැරීම බව ඔවුහු පවසති.

නිරපරාදේ සිදුවූ එම මරණවලට පාදක වූ එන්නත්කරණයේ ප්‍රධාන දෝෂ සම්බන්ධයෙන් වහාම විභාගකරන ලෙස ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ ස්වාධීන විශේෂඥ මඬුල්ලේ පාර්ශවකරුවන් විසින් ඉල්ලා ඇති බව කොළඹින් පලකෙරෙන සති අන්ත ඉංග්‍රීසි පුවත්පතක් වාර්තා කර තිබේ.

විශේෂඥ වෛද්‍ය ආනන්ද විජේවික්‍රම, ප්‍රතිශක්තීකරණය පිළිබද විශේෂඥ මහාචාර්ය නීලිකා මලවිගේ, ප්‍රතිශක්තිකරණය පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍ය රජීව ද සිල්වා , වෛරස් විද්‍යාඥ වෛද්‍ය කාන්ති නානායක්කාර, ශ්වසන රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය චන්න රණසිංහ, ප්‍රජා වෛද්‍ය විශේෂඥ මහාචාර්ය ඒ. පද්මේශ්වරන්, ළමා රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ලක්කුමාර් ප්‍රනාන්දු සහ වසංගත රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය හසිත තිසේරා විසින් මෙම ඉල්ලීම කර ඇති බව සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පත වාර්තා කරයි.

මොවුන් අතුරින් ඇතැමෙක් බෝවන රෝග පිළිබඳ ජාතික උපදේශක කමිටුවේ ද (NACCD) සාමාජිකයෝ වෙති.

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් වෙත පසුගිය සිකුරාදා යවන ලද ලිපියක් මඟින් ඔවුන් පෙන්වා දී ඇත්තේ, පසුගිය මාස හය තුළ එන්නත් පිළිබඳ විද්‍යාත්මක සාක්ෂි හොඳින් සමාලෝචනය කර ඇගයීම් කරමින් සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සහ අනෙකුත් රටවල කොරෝනා වෛරසය සඳහා වන එන්නත්කරණ වැඩසටහන් පිළිබඳව සමීපව අධ්‍යයනය කරමින්, ජාතික ඖෂධ නියාමන අධිකාරිය වෙත ඔවුන් සිය විශේෂඥ උපදෙස් ලබා දුන් බවයි.

ශ්‍රී ලංකාව තුළ නිසිලෙස සැලසුම් සහගතව දියත් කළ එන්නත් ලබා දීමේ ක්‍රියාවලිය, පීලි පැන්නවීමට මග පාදමින් කරන ලද සහ නොකරන ලද ක්‍රියා පිළිබඳ බරපතල උදාහරණ මෙම විශේෂඥයන් විසින් ඉදිරිපත් කර තිබේ.

කොවිෂීල්ඩ් ඇස්ට්‍රසෙනෙකා (COVISHIELD AstraZenica) එන්නත් මාත්‍රා 10යේ කුප්පියකින් අමතර මාත්‍රාවක් ලබා ගත හැකි බව ප්‍රසිද්ධියේ දැන සිටියදීත්, එක කුප්පියකින් එක් වරකට මාත්‍රා 10ක් පමණක් ලබා දෙන ලෙස සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට උපදෙස් දීම ද මෙයට ඇතුළත් ය.

එක්සත් රාජධානිය වැනි රටවල නියාමන අධිකාරීන් විසින් එම අතිරේක මාත්‍රාවත් ලබා දීම නිර්දේශ කර තිබුනි.

එන්නත් නාස්තිය

ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාව සතු එන්නත් මාත්‍රා අපතේ යාමට මෙයද එක් හේතුවක් වූ බවත්, ඉන් සැලකිය යුතු පිරිසකට එන්නත ලබා ගැනීමේ අවස්ථාව අහිමි වීමට හා මහජන මුදල් නාස්ති වීමට මෙන්ම නිරපරාදේ මිනිස් ජීවිත අහිමි වීමට ද හේතු වී තිබෙන බවත් එකී ලිපිය මගින් ඔවුන් අවධාරණය කර තිබේ.

නිර්දේශ නොතකා හැරීම

බෝවන රෝග පිළිබඳ ජාතික උපදේශක කමිටුවෙහි (NACCD) නිර්දේශයන්ට අනුව එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක වූයේ නම්, පසුගිය මාස කිහිපය තුළ සිදු වූ බොහෝ මරණ වළක්වා ගත හැකිව තිබු බව මෙම වෛද්‍ය විශේෂඥයන් පෙන්වා දෙන බව සන්ඩේ ටයිම්ස් වෙබ් අඩවිය වැඩි දුරටත් වාර්තා කර තිබේ.

කාර්ය සාධක බලකායේ සමාලෝචන කමිටු සාකච්ඡා ද ඇතුළුව, බොහෝ සාකච්ඡා වල දී මෙය පෙන්වා දී තිබියදීත්, වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකයේ ප්‍රධානියා ඇතුළු බලධරයන් විසින් අඩුතරමින් මේ සම්බන්ධයෙන් සලකා බැලීම පවා ප්‍රතික්ෂේප කර ඇතැයි විශේෂඥ මණ්ඩලය බරපතල චෝදනාවක් නගයි.

වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකයේ නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂවරයා විසින්, වැරදි ආකාරයකට එන්නත් මාත්‍රා කුප්පියෙන් ඉවතට ගෙන, අමතර එන්නත් ප්‍රමාණය භාවිතයට ගත නොහැකි වන සේ ක්‍රියා කරන ලෙස සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට උපදෙස් දී ඇති බව ද එම ලිපිය සඳහන් කරයි.

සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් වෙත යොමු කළ ලිපිය මගින් ඔවුන් වැඩි දුරටත් පෙන්වා දී ඇත්තේ, පෙබරවාරි 17 දින ජාතික ඖෂධ තත්ව සහතික කිරීමේ රසායනාගාරයේ තාක්ෂණික වාර්තාව (විශේෂඥ මඩුල්ලේ සාමාජිකයකුගේ ඉල්ලීමකට අනුව – ස්වයංක්‍රීයව අක්‍රීය වන සිරිංජය පිළිබඳ ඇගයීමෙන් පසුව) සභාගත කිරීමෙන් පසුව, වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකය විසින් මෙම අතිරේක මාත්‍රාව භාවිතා කිරීමට තීරණය කළ බවයි. “මෙම ප්‍රමාදය හේතුවෙන් එන්නත් මාත්‍රාවන් 20,000 කට වඩා නාස්ති වී ඇත.”

වැඩිහිටි මරණ

වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි අයට එන්නත ලබා දිය යුතු බවට වන නිර්දේශ ද වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකය විසින් නොසලකා හැර තිබේ. මෙය කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ වැඩිහිටි පුද්ගලයන් සිය ගණනක් මිය යාමට හේතුකාරක වූ බව විශේෂඥයෝ චෝදනා කරති.

ප්‍රමුඛතා අනුපිළිවෙලකට අනුව එන්නත ලබා ගත යුතු කණ්ඩායම් හඳුනා ගැනීමේ සැලසුමක් පැවති බව අනෙක් කරුණු වලට අමතරව එම ලිපියේ සඳහන් වේ.

එයට අනුව පළමු කණ්ඩායම වූයේ සෞඛ්‍ය සේවකයන් වන අතර, ඉන්පසුව කොරෝනා වෛරසය හා සම්බන්ධව වැඩ කරන අනෙකුත් ඉදිරිපෙළ සේවකයන් ය.

මෙහිදී හඳුනාගත් ඊළඟ කණ්ඩායම් වන්නේ වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි පුද්ගලයන් සහ නිදන්ගත රෝගාබාධ සහිත පුද්ගලයන් ය.

ඒ අනුව ලිපිය පෙන්වා දෙන්නේ; මෙම උපාමාර්ගය නිර්දේශ කරනු ලැබ තිබුනේ, පවතින සීමිත එන්නත් ප්‍රමාණය උපරීම ප්‍රයෝජන ලැබෙන අයුරු යොදා ගැනීම මගින් රෝග දරුණු අතට හැරීම සහ මරණ අවම කර ගැනීම සදහා බවයි.

කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ පෙන්වා දෙන්නේ , මෙම නිර්දේශය ක්‍රියාත්මක නොවූ බවයි.

සෞඛ්‍ය සේවකයන්ට සහ අනෙකුත් ඉදිරිපෙළ සේවකයන්ට මෙම එන්නත ලබා දීමෙන් පසුව, වයස අවුරුදු 30 ත් 60 ත් අතර පුද්ගලයන්ට මෙම එන්නත ලබා දෙන ලදී.

පසුව, ජනාධිපතිවරයාගේ මැදිහත්වීමෙන් මෙය වයස අවුරුදු 30 ට වැඩි අය ලෙසින් වෙනස් කිරීමට කටයුතු කරන ලද බවද ලිපිය මතක් කර දෙයි.

ඒ වන විටත් පැහැදිලිව තිබූ පරිදිම, COVID-19 නිසා සිදුවන මරණ වලින් 70% කට වැඩි ප්‍රමාණයක් වයස අවුරුදු 60 ට වැඩි අය වූ බව ඔවුන් තම ලිපියේ සඳහන් කරයි.

මුලින් කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේත් අනතුරුව බස්නාහිර පළාතේ වෙනත් ප්‍රදේශ වල අවුරුදු 60 ට වැඩි අයට මෙම එන්නත ලබා දුන්නේ නම්, සිය ගණනක් වූ මරණ වළක්වා ගත හැකිව තිබුණු බව ඔවුන්ගේ ලිපිය යලි යලිත් පෙන්වා දෙයි.

“COVID-19 එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහනේ මෙම අසංවිධිත ස්වභාවය සහ දුර්වල සැලසුම් හේතුවෙන්, රට තුළ එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහන් කෙරෙහි මහජන විශ්වාසය අහෝසිවී තිබෙන බව විද්‍යමානවී ඇතැ,” යි පවසා සිටින මෙම ලිපිය “ශ්‍රී ලංකාවේ එන්නත් කිරීමේ වැඩසටහන මෙයට පෙර අවස්ථාවල දී ලෝකයේ විශිෂ්ඨ ගණයේ ලා ප්‍රශංසාවට ලක්ව තිබියදී මෙය ඉතා අවාසනාවන්ත සිදුවීමකි. දුර්වල සැලසුම්, හදිසි ආගන්තුක තීරණ ගැනීම, විශේෂඥ මත නොසලකා හැරීම සහ වැඩසටහනේ අකාර්යක්ෂම පරිපාලනය මේ සඳහා පැහැදිලිවම වගකිව යුතු,” බව වැඩිදුරටත් සඳහන් කරයි.

පරිපාලනයේ, සැලසුම් කිරීමේ සහ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ දුර්වලතා හේතුවෙන්, එන්නතෙන් උපරිම ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීමට නොහැකි වීමට අමතරව, මෙවන් නොමිලේ ලබාදෙන එන්නත් වැඩසටහනක් පැසසුමට ලක් වෙනවා වෙනුවට, මහජනතාවගේ උදහසට ලක් වෙමින් තිබෙන බව මෙම ලිපිය මඟින් තවදුරටත් පෙන්වා දී තිබේ.