කාසිබෝග වගාවට තණබිම් පවරා දී නැගෙනහිර ගොවි ගැටුම්

දෙමළ කිරි ගොවීන් වසර ගණනාවක සිට ගවයන්ට කැවීම සඳහා භාවිත කළ තණ බිම් ආණ්ඩුව විසින් බඩ ඉරිඟු ඇතුළු කාසි බෝග වගා කිරීම සඳහා පවරා දීම හේතුවෙන් තමන් දිනෙන් දින මහත් අපහසුතාවයකට පත් වෙමින් සිටින බවට නැගෙනහිර පළාතේ කිරි ගොවීහු චෝදනා කරති.

ඔවුන් පෙන්වා දෙන්නේ සිය ගවයන් තණකොළ කෑම සදහා භාවිත කළ ඉඩම් අක්කර එක්දහස් පන්සීයක් පමණ භුමි භාගයක් සිංහල ගොවීන් විසින් හේන් කටයුතු වෙනුවෙන් මේ වන විට සුද්ධ කිරීම නිසා ඉදිරි මාස කිහිපය තුලදී මෙම තත්වය වඩාත් උග්‍ර වන බවයි.

මඩකලපුව, මයිලත්තමඩු, මාදවනෙයි ප්‍රදේශයේ පිහිටි තෘණ භුමිය ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් නැගෙනහිර ආණ්ඩුකාරධුරය සඳහා පත් කරන ලද වියත් මග ක්‍රියාකාරිණි අනුරාධා යහම්පත් විසින් මෑතකාලීනව පදිංචි කළ සිංහල පවුල්වලට බඩ ඉරිඟු ඇතුළු බෝග වගා කිරීම සඳහා පවරා දීමත් සමග පාරම්පරිකව ගවයන් පාලනය කරන්නන් සහ වගාකරුවන් අතර ගැටුම් වලට තුඩුදී තිබෙන බව ඔවුහු වැඩි දුරටත් පෙන්වා දෙති.

මේ හේතුවෙන් ප්‍රදේශයේ කිරි ගොවීන් 997 දෙනෙකුට අයත් ලක්ෂ හතරක් පමණ වන හරකුන්ට දෛනික ආහාර සොයා ගැනීමේ අපහසුතාවයකට මුහුණ දී සිටින බව පෙන්වා දෙන පළාත් බද වාර්තාකරුවන් පවසන්නේ පසු ගිය කාලයේ අවස්ථා කිහිපයකදීම ආහාර නොමැති කමින් කිරි ගවයන් ගණනාවක්ම මිය ගිය බවයි.

ගවයන් වගා භුමි තුලට ඇතුල් වීමෙන් පසු වගාකරුවන් විසින් ගවයන් විශාල පිරිසක් මේ වන විටත් මරා දමා තිබෙන බවටත් දෙමළ ගොපල්ලෝ චෝදනා කරති.

“කෘෂිකර්මාන්තයට ඉඩම් බෙදා දෙමින් කිරි ගොවින්ගේ තෘණ භුමි ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා විශේෂ වැඩපිළිවෙළක් සකස් කිරීම කෙරෙහි දැඩි අවධානය යොමුව ඇති,” බව 2020 වසරේ නොවැම්බර් මාසයේදී පළාත් ආණ්ඩුකාර අනුරාධා යහම්පත් පවසා තිබුනත් මේ දක්වා ඊට නිසි විසඳුමක් ලබා දීමට ඇය සමත්ව නැති බව පළාත් බද වාර්තාරුවෝ පවසති.

බඩ ඉරිඟු ගොවීන් අතට පත් කොට ඇති ඉඩම් ආපසු කිරි ගොවීන්ට පවරා දෙන ලෙස දෙමළ ජාතික සන්ධාන මන්ත්‍රීවරුන් 2020 නොවැම්බර් 13 වැනි දින පැවති දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන කමිටු රැස්වීමේදී කළ ඉල්ලීම ආණ්ඩුකාර වරිය විසින් දැඩි ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නිසා සභාවේ උණුසුම් තත්වයක් ද හටගෙන තිබුනි.

දෙමළ කිරි ගොවීන්ට පහරදීම්

වගා භුමි තුලට ගවයන් ඇතුල් වීමෙන් පසු ඔවුන් සොයා ගිය දෙමළ කිරි ගොවීන් හය දෙනකුට පහර දී පැහැරගෙන ගොස් සඟවා ගැනීම සම්බන්ධයෙන්ද මේ වසරේ ජනවාරි මාසයේදී කරදියනාරු හේන් ගොවීන් පිරිසක් වෙත චෝදනා එල්ල වී තිබුනි.

ජනවාරි 10 ඉරිදා කරදියනාරු පොලීසිය ඉදිරිපිටදී විරෝධතාවයක් පවත්වමින් කිරි ගොවීන්ගේ පවුල් වල සමීපතමයන් ඉල්ලා තිබුනේ පැහැරගැනීමට ලක් ව සිටින සිය ඥාතීන් නිදහස් කර දෙන ලෙසයි.

විරෝධතාවයෙන් පසු පොලීසියේ මැදිහත්වීම මත කිරි ගොවීන් නිදහස් කිරීමට සිංහල හේන් ගොවීන් කටයුතු කර තිබුනි.

පහරකෑමේදී ඇතිවූ තුවාල හේතුවෙන්, කිරි ගොවීන් හය දෙනාට තුන් දිනක් මඩකලපුව රෝහලේ ප්‍රතිකාර ගන්නට සිදුවූ බව පළාත් බද වාර්තාකරුවෝ වැඩි දුරටත් පවසති.

ගව පාලනයේ යෙදෙන පාරම්පරික ගොවීන් විසින් ඔක්තෝම්බර් සිට පෙබරවාරි දක්වා කාලය තුළ ගවයන්ට ආහාර සඳහා භාවිත කළ මයිලත්තමඩු තෘණ භූමි නීතිවිරෝධී ලෙස ආක්‍රමණය කිරීමට හේන් ගොවියන්ට ඉඩ ලබා දුන් බවට දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ෂානක්‍යන් රාජපුත්තිරන් රාසමාණික්කම් පසුගියදා රජයට චෝදනා කර තිබුනි.

“දෛනිකව ස්වභාවික කිරි ලීටර 17,000ක් ලබාදෙන එළදෙනුන් ලක්ෂ දෙකකගේ ආහාර සඳහා වන තෘණ භූමි පිළිබඳව කිසිදු අවධානයක් යොමු නොකරමින්, වගාවන් සඳහා ඉඩම් අල්ලා ගැනීමට ඉඩ දීම නිසා, පසුගියදා සිදුවූ පහරදීමට රජය සම්පූර්ණයෙන් වගකිව යුතුයි.” යනුවෙන් මන්ත්‍රීවරයා පසුගිය ජනවාරියේදී ප්‍රකාශ කර තිබුනි.