පෝක් සමුද්ර සන්ධිය ප්රදේශයේ පතුලේ ඇදගෙන යන දැල් පන්න (බොටම් ට්රෝලිං) ක්රමය භාවිතයෙන් සිදුකරන මසුන් ඇල්ලීමේ කටයුතු අඩුකිරීමට තමන් සූදානම් බව තමිල්නාඩු ධීවරයන් පවසා තිබේ. නමුත්, ශ්රී ලාංකික ධීවරයන් පවසන්නේ එය ‘රැවටීමක්” බවයි.
ඔවුන් මෙම අදහස් පළකර ඇත්තේ, ඉන්දීය අගමැති නරේන්ද්ර මෝඩි සහ තවත් පාර්ශවයන් සමග ධීවරයන්ගේ ගැටළු පිලිබඳව සාකච්ඡා කරමින් ශ්රී ලංකා ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක ඉන්දියාවේ සිටින මොහොතකයි.
ඉන්දීය අගමැතිවරයා සහ ශ්රී ලංකා ජනාධිපතිවරයා අතර නව දිල්ලියේදී පැවැත්වුණු සාකච්ඡාව අතරතුරදී දෙරට නායකයන් සඳහන් කළේ ධීවරයන්ගේ ගැටලුව වැදගත් ගැටලුවක් බවයි.
“ධීවරයන්ගේ ගැටලුව මානුෂීය ආකාරයකින් විසඳිය යුතු බව අපි සාකච්ඡා කළා,” යැයි ඉන්දීය අගමැතිවරයා පැවසුවේ ශ්රී ලංකා ජනාධිපතිවරයා සමග පැවැත්වූ මාධ්ය හමුවකදීය.
එක්ස් සමාජ මාධ්ය ජාලයේ පෝස්ටුවක් පළ කරමින් ශ්රී ලංකා ජනාධිපතිවරයා පැවසුවේ ඔවුන්ගේ සාකච්ඡාව අතරතුරදී ‘නීති විරෝධී මසුන් ඇල්ලීම නැවැත්වීම’ පිළිබඳවද සාකච්ඡා වූ බවයි. නීති විරෝධී මසුන් ඇල්ලීමේ ක්රම හේතුවෙන් පෝක් සමුද්ර සන්ධිය කලාපයට සිදුව ඇති පාරිසරික හානිය පිළිබඳව ඉන්දියානු අගමැතිවරයා සමග කළ සාකච්ඡාවේදී ඔහු සිය කනස්සල්ලද පළ කර තිබේ.
“ධීවර කටයුතු පිලිබඳ හයවැනි ඒකාබද්ධ ක්රියාකාරී කණ්ඩායම විසින් මෑතකදී නිකුත් කළ නිගමනය පිළිගනිමින්, තිරසාර විසඳුමක් වෙනුවෙන් ධීවරයන්ගේ ගැටලුව විසඳීම සඳහා සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන ප්රවේශයක ඇති අවශ්යතාව ද අපි සාකච්ඡා කළෙමු. රටවල් දෙකේම තහනම් කර ඇති මසුන් ඇල්ලීමේ ක්රමයක් වන බොටම් ට්රෝලිං ක්රමය හේතුවෙන් ඇති වී ඇති නැවත පිළිසකර කළ නොහැකි පාරිසරික හානිය හඳුනාගනිමින්, මෙම ක්රමය භාවිතය නතර කිරීමටත්, නීති විරෝධී, වාර්තා නොවන සහ නියාමනය නොකළ මසුන් ඇල්ලීම වැළක්වීමටත් පියවර ගන්නා ලෙසත් මම ඉල්ලා සිටිමි.”
ඉන්දීය අගමැතිවරයාගේ සහ ශ්රී ලංකා ජනාධිපතිවරයාගේ ප්රකාශවලට ප්රතිචාර දක්වමින්, රාමේෂ්වරම් යාන්ත්රික බෝට්ටු ධීවර සංගමයේ සභාපති බී. ජේසුරාජා පැවැසුවේ නායකයන් දෙදෙනාගේ මුලපිරීම් පිළිගන්නා බවයි.
“ශ්රී ලංකා ජනාධිපතිවරයා ඉන්දියාවට පැමිණීමත්, ධීවරයන් විසින් මුහුණදෙන ගැටලුවලට විසඳුම් සෙවීම පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමට කැමැත්ත පළකිරීමත් අප පිළිගන්නවා. බොටම් ට්රෝලිං දැල් සම්බන්ධයෙන් ශ්රී ලංකාවේ උතුරු පළාතේ ධීවරයන්ට ඇති කනස්සල්ල අපට වැටහෙනවා. අපි එය ක්රමක්රමයෙන් අඩු කර, තමිල්නාඩුවේ ධීවර සංගම් සමඟ මේ ක්රියාවලිය සාකච්ඡා කරන්නම්.”
කෙසේනමුත්, ඉන්දීය පාර්ශවය විසින් ඉදිරිපත් කළ අදහස් සම්බන්ධයෙන් උතුරු පළාතේ ධීවරයන්ට විශ්වාසයක් නොමැත. ‘මානුෂීය ක්රමය’ යනුවෙන් ඔවුන් අදහස් කරන්නේ කුමක්දැයි උතුරු පළාත් ධීවර සම්මේලනයේ ලේකම් මොහොමඩ් අලාම් ප්රශ්න කරයි.
“මානුෂීය සැලකිල්ල කා වෙනුවෙන්ද? ඔවුන් අදහස් කරන්නේ ඉන්දීය ධීවරයන්ව මානුෂීය ලෙස දැකිය යුතු බවද එසේත් නැත්නම් බොහෝ දුක් විඳ ඇති අපේ උතුරු පළාත් ධීවරයන්ව මානුෂීය ලෙස දැකිය යුතු බවද? සෑම අතින්ම සිය ජීවනෝපාය අහිමි වී ඇත්තේත්, ස්වභාවික විපත්වලට ගොදුරු වී ඇත්තේ අපේ ධීවරයන්. ඉන්දීය අගමැතිවරයාගේ ඉල්ලීම පෙනෙන්නේ, ඉන්දීය ධීවරයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සහ ධීවරයන්ගේ යාත්රා අත්අඩංගුවට ගැනීම නතර කරන ලෙස ශ්රී ලංකාවට පැවසීමක් ලෙසයි. ඉන්දීය අගමැතිවරයා ඉතා පැහැදිලිව පවසන්නේ ඔවුන්ගේ ධීවරයන්ට අපේ මුහුදු ප්රදේශයේ සීමාවේ මසුන් ඇල්ලීමට ඉඩදෙන ලෙසයි. එවැනි ස්ථාවරයක් ඇසීමට ලැබීම විහිළුවක්.”
කෙසේනමුත්, ජේසුරාජා පවසන්නේ උතුරු පළාතේ ධීවරයන් මුහුණ දෙන ගැටලු පිළිබඳව ඔවුන් හොඳින් දන්නා බවත්, ඔවුන්ට අනුකම්පා කරන බවත් ය.
“උතුරු පළාත් ධීවරයන් විසින් මුහුණ දෙන ගැටලු අපි හඳුනාගෙන තියෙනවා. අපිට ඒවා තේරෙනවා. අපි කිසිදු ආකාරයකින් ඔවුන්ගේ ජීවනෝපායට බලපෑම් කරන්නේ නැහැ. තහනම් කර ඇති මසුන් ඇල්ලීමේ ක්රම භාවිතය අඩු කිරීමට අපි කැමතියි. නමුත්, ඒ සඳහා කාලය මෙන්ම තමිල්නාඩුවෙන් සහ ඉන්දියාවෙන් විකල්ප සහායත් අවශ්යයයි. අපි දෙපාර්ශ්වයෙන්ම ඉල්ලා සිටින්නේ ඔවුන්ගේ ධීවරයන්ව සහ බෝට්ටු නිදහස් කරන ලෙසයි. දෙපාර්ශ්වයේම ධීවරයන් අතර මුහුණට මුහුණ හමුවක් පැවැත්වීම මගින් සුහද විසඳුම් ලබාගැනීමට හැකි වේවි.”
ජේසුරාජාගේ යෝජනාව පිළිබඳව සැහීමකට පත්විය නොහැකි බව අලාම් පවසයි. එවැනි යෝජනාවක් පිළිගත නොහැකි වනවා පමණක් නොව, එවැන්නකින් කිසිදු බලාපොරොත්තු සහගත බවක් ඇතිකරගත නොහැකි බවද ඔහු පවසයි.
“ඔවුන් මේ දෙයම අවස්ථා ගණනාවකදී පවසා තිබුනා. 2010 වසරේදී උතුරු පළාත් ධීවරයන් එහි ගිය විට ඔවුන් පැවසුවේ මේ දෙයමයි. නිල නොවන සාකච්ඡා අතරතුරදී ඔවුන් අවුරුද්දක-දෙකක පමණ කාලයක් ඉල්ලා සිටියා. නමුත්, කිසිවක් සිදුවුනේ නැහැ. 2016 වසරේදී විදේශ අමාත්යාංශ මට්ටමින් නිල සාකච්ඡා පැවැත්වුණා. එහිදී, බොටම් ට්රෝලිං දැල් භාවිත නොකිරීමටත්, ශ්රී ලංකා මුහුදු සීමාවට ඇතුළු නොවීමටත්, තමිල්නාඩු ධීවරයන් ගැඹුරු මුහුදට නොයෑමටත් තීරණය වුනා. නමුත් සිදුවූයේ කුමක්ද? වසර අටකට පසුවත් ඔවුන් එම ඉල්ලීම්ම ඉදිරිපත් කරනවා. තමිල්නාඩු ධීවරයන්ට විකල්ප අදහසක් නැහැ; ඒ වගේම ඔවුන් වෙනස් වෙන්නේ නැහැ. තවත් කාලය ලබාගැනීමට සහ සෘජු සාකච්ඡා පැවැත්වීමට උත්සාහ කිරීම රැවටීමක්.”
ජේසුරාජා තර්ක කරන්නේ ධීවරයන්ට ඔවුන්ගේ ප්රශ්න අන්යෝන්ය වශයෙන් වැටහෙන බවත්, සෘජු සාකච්ඡා පැවැත්වීම හරහා ඵලදායී ප්රතිඵල ලබාගත හැකි වනු ඇති බවත් ය.
“අපි අපගේ සහෝදරයන් සමග සාකච්ඡා කිරීමට කැමැත්තෙන් සිටින අතර, අවබෝධතාවකට එළඹීමට හැකි වනු ඇති බව අපට විශ්වාසයි. ඉන් පසු, එය නිල මට්ටමින් සැලකිල්ලට ගෙන අවසන් තීරණයක් ගත හැකියි. මේ සම්බන්ධයෙන් කිසිඳු දේශපාලනයක් අපිට අවශ්ය නැහැ.”
එවැනි යෝජනාවක් සම්බන්ධයෙන් අලාම්ට විශ්වාසයක් නැත. ඔහු පවසන්නේ කිසිඳු පැහැදිලිව පෙනෙන ක්රියාමාර්ගයක් නොගෙන එවැනි කතා පැවැත්වීම නිෂ්ඵල බවයි.
“2016 වසරේදී එවැනි සාකච්ඡාවක් ගැන තීරණයක් ගත්තා. අපි කතා කරන්න ලෑස්තියි. ඒ ගැන කිසිම මතභේදයක් නැහැ. නමුත්, ඔවුන් දිගින් දිගටම තහනම් දැල් භාවිතා කරමින් නීති විරෝධී ලෙස කටයුතු කරද්දී, අපි සාකච්ඡා පවත්වන්නේ කොහොමද? අපි ඒකට සූදානම් නැහැ. ඉන්දීය තානාපතිවරයාව හමු වූ අවස්ථාවේදී අපි යෝජනා කළේ, අත්හදා බැලීමක් ලෙස අවම වශයෙන් මාස දෙකක කාලයකටවත් ඉන්දීය ධීවරයන් බොටම් ට්රෝලිං ක්රමය භාවිතය නතර කර ඔවුන්ගේ හොඳ හිත පෙන්වන ලෙසයි. නමුත් ඒ දෙයවත් කළේ නැහැ. එවැනි තත්වයක් තුළ සාකච්ඡා පැවැත්වීම තේරුමක් නැහැ.