මොකක්ද මේ නිතර ඇහෙන PCR….?

ලොව පුරා පැතිරි ඇති  කොරෝනා වසංගතයත් සමග මේ දින වල  නිරන්තරයෙන් මාධ්‍ය ඔස්සේ  අසන්නට ලැබෙන PCR පරීක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් සුවසේවයේ ප්‍රවීනයෙක්  වන රජයේ හෙද නිලධාරීන්ගේ සංගමයේ සහ ජාතික වෘත්තිය සමිති පෙරමුණේ සභාපති මෙන්ම හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකුද වන  සමන් රත්නප්‍රිය විසින් සිදු කරන පැහැදිලි කිරීමක් මේ.

මෙය පරීක්ශණයක් හදුන්වන කෙටි යෙදුමකි. දිගු නාමය වන්නේ Polymerase Chain Reaction යන්නයි. මෙය එක් ආකරයකින් එන්සයිම ප්‍රතික්‍රියාවකි. ඉන් සිදුවන්නේ DNA (Deoxyribo Nucleic Acid) එසේත් නැතිනම් මිනිසාගේ, සතුන්ගේ, ක්ෂුද්‍ර ජීවීන්ගේ සහ සමහර වෛරසයන්ගේ ජාන වල අඩංගු මූලික සහ ප්‍රධානතම සංඝටකය පිටපත් කිරීමයි.

මෙසේ පිටපත් කරන්නේ ඇයි??

එයට හේතුවනම් වෙන්කර හදුනාගැනීමයි. ජාන නැතිනම් DNA පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් බව සාමන්‍යයෙන් අප දන්නා කරුණකි. එසේම දෙමාපියන් හදුනා ගැනීමට, අපරාධයකදී අපරාධකරුවකු හදුනා ගැනීම සදහාද DNA භාවිතා වන බව ඔබ අසා ඇති. ඒ සදහාද භාවිතා කරන්නේ ඉහත සදහන් PCR ප්‍රතික්‍රියාවයි.

ජාන සහ ඒ තුළ අඩංගු න්‍යෂ්ටික අම්ල එකිනෙකාගෙන් එකිනෙකාට වෙනස් වන්නා සේම ජීවී විශේෂ සදහා සමාන වන කොටස්ද ජාන තුළ, න්‍යෂ්ටික අම්ල තුළ පවතී. එබැවින් රෝග කාරක ජීවී විශේෂ හදුනාගැනීම සදහාද ඉහත ප්‍රතික්‍රියාව (PCR) යොදාගනී.

** PCR ප්‍රතික්‍රියාව සිදු කළ හැක්කේ DNA සහිත ජාන ඇති ජීවීන් සදහා පමණි. (RNA ජාන සදහා PCR භාවිතා කල නොහැක)

** Covid 19 වයිරසයේ ජාන තුල ඇත්තේ RNA නම් වූ න්‍යෂ්ටික අම්ලයයි.

එසේනම් Covid 19 සදහා PCR පරීක්ෂණය සිදු කරනවා යැයි මාධ්‍ය වල පවසන්නේ කෙසේද??

ඔව්. එය නොගැලපෙන වචනයකි. මන්ද යත් RNA පිටපත් කර හදුනා ගැනීම සදහා RNA, DNA වලට පරිවර්තනය කරගත යුතුය. ඉන් පසු PCR සිදු කල හැක. මේ සදහා Reverse Tranceiptase නම් වූ තවත් එන්සයිමයක් යොදාගනී. ඒ මගින් RNA වලට අනුරූප DNA නිර්මාණය කරනු ලබයි. එසේ කල පසු PCR ප්‍රතික්‍රියාවට ලක් කර හදුනාගැනීම සිදු කරගත හැක.

මෙම PCR ප්‍රතික්‍රියාව සහ හදුනාගැනීම සදහා අවම පැය 18 ක් පමණ ගතවේ.

එසේනම් PCR ප්‍රතිඵල පැය 6 කින් ලබා දෙන බව මාධ්‍ය හරහා පවසන්නේ කෙසේද??

ඔව්. පැය 6 කින් ප්‍රතිඵල ලබා ගත හැකි ජාන පරීක්ශණයක් ඇත. එය Real Time PCR ලෙස හදුන්වයි. සාමන්‍ය PCR පරීක්ශණයකදී සම්පූර්ණ ප්‍රතික්‍රියාව සිදු වී අවසන් විය යුතුය. එසේම පිටපත් වූ DNA අණු ගැලපීම සදහා Eletrophoresis නම් වූ පරීක්ශාවට ලක් කල යුතුය. ඒ සදහා සැලකිය යුතු කාලයක් ගතවේ.

Real Time PCR වලදී DNA අණු පිටපත් වන අවස්ථාවේදීම හදුනාගැනීමද සිදු කරනු ලබයි. ඒ නිසා කෙටි කාලයකින් ප්‍රතිඵල ලබාගත හැක.

එසේනම් Covid 19 සදහා සිදු කරන පරීක්ෂණය හැදින්විය යුත්තේ Covid_19_Reverse_Transcriptase_Real_Time_PCR ලෙසිනි.

ශ්‍රී ලංකාවේ Covid 19 Reverse Transcriptase Real Time PCR පරීක්ෂණය සිදු කරන ආකාරය.

මේ සදහා සැක සහිත රෝගියකුගේ උගුර සහ ස්වසන මාර්ගය ආශ්‍රිතව ලබගන්නා සෙම සහිත Swab යොදාගනී. වයිරසය ප්‍රධාන වශයෙන් තැන්පත් වන්නේ එම ස්ථානයේ බැවින් එම සාම්පලයේ වයිරසයට පමණක් ලාක්ශණික ජාන ඉන් ලබාගත හැක.

මෙවන් පරීක්ෂණයක් ඔබ නිතර දකින රසායනාගාර තුල සිදු කල නොහැක. ඒ සදහා විශේෂිත පරීක්ශණාගාර සහ විශේෂිත දැනුමක් සහිත තාක්ෂණවේදීන් හෝ විද්‍යාවේදීන් සිටිය යුතුය. ඒ සදහාම වෙන් කරන ලද පරීක්ෂණාගාර Medical Research Institute, Teaching Hospital Karapitiya, National Hospital Kandy වැනි ආයතන තුල පිහිටුවා ඇති බව මාධ්‍ය හරහා නිතර අවධානයට යොමු කරනු ඔබ දකින්නට ඇති.

විශේෂිත දැනුම සහිත තාක්ෂණවේදීන් මේ සදහා සිටීද?

ඔව්. මෙවන් අණුක ජීව විද්‍යා පරීක්ශණ සිදු කිරීම සදහා අවශ්‍ය තාක්ශණවේදීන් ප්‍රධාන වශයෙන් රාජ්‍ය ආයතන 3ක් ඔස්සේ බිහිවේ.

1. Higher Diploma in Medical Laboratory Technolgy, Ministry of Health

2. BSc. Medical Laboratory Science Special Degree Programmes

3. BSc. Molecular Biology Special Degree programmes

එයිනුත් අංක 1 සහ 2 යන සුදුසුකම් සහිත තාක්ෂණවේදීන් පිරිසක් මේ මොහොත වන විටත් ඉහත සදහන් කල ආයතනයන්හි Covid 19 වයිරසය හදුනාගැනීම සදහා පරීක්ශණ සිදු කරමින් සිටී. මාධ්‍ය හරහා ඒ බව සදහන් නොවුනද මෙම වසංගතය සමග සටනේදී ප්‍රධානතම මෙහෙයක් ඔවුන් විසින් සිදු කරනු ලබයි. ඔවුන් නොවන්නට මෙම පරීක්ෂණය සදහා ඉන්දියාවට සාම්පල යැවීම සිදු කල යුතුවේ. එසේ වූවානම් පැය 6 නොව දින 6ක් වත් ප්‍රතිඵල ලබගැනීමට ගතවනු ඇත.

මේ වන විට තත්වය එසේය. මෙම ලිපිය හරහා PCR ලෙසින් හදුන්වන Covid 19 Reverse Transcriptase Real Time PCR ගැන යම් අවබෝධයක් ඔබට ලැබෙන්නට ඇතැයි සිතමි.

එසේම දැඩි අවදානමක් ගනිමින් ඉතා නිරවද්‍ය ලෙස මෙම පරීක්ශණ සිදු කරන වෛද්‍ය රසායනාගාර විද්‍යාඥ වෘත්තිකයින් සදහා උපහාරයක් දැක්වීමටද මෙම ලිපිය අවස්ථාවක් කර ගනිමි.

PCR පරීක්ෂණය කියන්නේ රෝග කාරකයන්ට සුවිශේෂී ජානමය තොරතුරු හඳුනා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඇති ඉතාමත් සංවේදී පරීක්ෂණයක්. නමුත් මේ පරීක්ෂණයෙහි සංවේදීතාවය (Sensitivity) කරුණු කිහිපයක් මත රඳා පවතිනවා. ඒ අතරින් පහත කරුණු විශේෂයි.

1. පරීක්ෂණය මගින් හඳුනාගැනීමට අවශ්‍ය අවම වෛරස ප්‍රමාණය (Viral Load)

2.පරීක්ෂණයේ සංවේදීතාවය (Sensitivity of the test) සහ අදාල රෝගකාරකය සඳහා වන විශේෂිත බව (Specificity).

3. නිදර්ශක එකතු කරන කාල පරාසය. (Time of Collection)

4. නීදර්ශකයේ ගුණාත්මකබාවය. (Quality of the sample.)

පරීක්ෂණය මගින් හඳුනාගැනීමට අවශ්‍ය අවම වෛරස සීමාව. (Viral Load)

ඕනෑම පරීක්ෂණයකට හෝ මිණුමකට සංවේදී වියහැකි අවම පරාසයක් පවතිනවා. උදාහරණයක් වශයෙන් ඔබට මීටර් කෝදුවකින් යමක දිග මැනීමටනම් අදාල වස්තුව 1mm හෝ ඊට වඩා දිග වියයුතුයි. කඩදාසි කොලයක ගණකම මැනීමටනම් ඔබට මීටර් කෝදුවට වඩා සංවේදී උපකරණයක් සොයාගතයුතුයි.

ඒ වගේ තමයි, Covid-19 rRT-PCR පරීක්ෂණයෙන් වෛරසය හඳුනා ගැනීමට නම් සාම්පලයක් තුල පැවතියයුතු අවම වෛරස ජාන ප්‍රරමාණයක් පවතිනව. එය පිරිසිදු කර ලබාගන්නා සාම්පල මයික්‍රෝ ලීටරයක් තුළ පවතින ජාන කොපි (Genome copies) ප්‍රමාණය cp/µL නැමති ඒකකය මගින් මනිනු ලබනවා.

එය පරීක්ෂණයට භාවිතා කරණ උපකරනයේ වර්ගය, ප්‍රතිකාරක එකතුව (Reagent Kit) ආදිය මත රඳා පවතිනවා.