ඩොලර් හිඟය, අසීමිත රුපියල් මුද්‍රණය හා උද්ධමනය මැද භාණ්ඩ 623 කට ආනයන සීමාවක්

අත්‍යාවශ්‍ය හා හදිසි නොවන බව පවසමින් භාණ්ඩ වර්ග හයසියයකට වැඩි සංඛ්‍යාවක් රට තුලට ගෙන්වීම වැලැක්වීම සඳහා ඒවායේ සම්පූර්ණ වටිනාකමට සමාන තැන්පතුවක් ආනයනකරු විසින් ණයවර ලිපි ඉදිරිපත් කිරීමේ දී අදාල බැංකුවේ තැන්පත් කළ යුතු බවට ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව තීරණය කර තිබේ.

මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලය මෙම තීරණය ගෙන ඇත්තේ වර්තමාන රජය විසින් පත්කරන ලද මහබැංකුවේ ප්‍රධානියා ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒම සඳහා මෙතෙක් මුද්‍රණය කළ වැඩිම මුදල් ප්‍රමාණය වන ට්‍රිලියන 12.1 ක් දෙවසරකට අඩු කාලයක් තුලදී අච්චු ගසා විශ්‍රාම යන බව ප්‍රකාශයට පත් කිරීමත් සමගය.

තෝරාගත් භාණ්ඩ 623 ක් ආනයන සඳහා ණයවර ලිපි විවෘත කරන අවස්ථාවේදී මෙතෙක් ලියාපදිංචි වාණිජ බැංකු හා ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුව මගින් පවත්වාගෙන ගිය 10% – 20% ආදී වූ තැන්පතු ප්‍රතිශතයන්ට එදිරිව, එම භාණ්ඩ වල වටිනාකමින් 100% ක්ම ආවරණය වන පරිදි පොලී නොලැබෙන මුදල් තැන්පතුවක්, එනම් ආන්තික තැන්පතුවක් තබා ගැනීම මගින් තම ණයවර ලිපිය ආවරණය කළ යුතු බවට නියෝග පනවමින් සැප්තැම්බර් 08 වැනිදා ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලය විසින් වානිජ බැංකු වෙත නියෝග නිකුත් කර ඇත.

මෙහි දී ණයවර ලිපි ඉදිරිපත් කරන තම ගනුදෙනු කරුවන්ට ඒ වෙනුවෙන් අත්තිකාරම් පහසුකම් ලබා දීම තහනම් කරමින් “අවම මුදල් ආන්තික තැන්පතුව සපුරාලීම සඳහා කිසිදු අත්තිකාරමක් හෝ ලබා නොදිය යුතුය” යැයි ද මහ බැංකුවේ අභ්‍යන්තර මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂ තම උපදෙස් ඇතුලත් ලිපිය මගින් වාණිජ බැංකු වෙත නියෝග කර තිබේ.

මේ සම්බන්ධයෙන් මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලයේ සභාපති හා මහ බැංකුවේ අධිපති මහාචාර්ය ඩබ්.ඩී.ලක්ෂ්මන් ගේ නියෝග ඇතුලත් ලිපිය වඩාත් නිශ්චිතව අවධාරණය කරන්නේ “මෙම ආනයන සම්බන්ධයෙන් ආනයනකරුවන්ට සිය ආන්තික තැන්පතු තැබීමට හැකි වන පරිදි ලියාපදිංචි වාණිජ බැංකු සහ ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුව කිසිදු ණය පහසුකමක් ලබා නොදිය යුතුය.” යනුවෙනි.

එපමණක් නොව, යම් ණයවර ලිපියකට අදාල භාණ්ඩ තොගය තුළ “අත්‍යවශ්‍ය නොවන” භාණ්ඩ ලෙස මහ බැංකුව නම් කළ භාණ්ඩ වලින් එකක් හෝ ඇතුලත් වුවහොත්, ඇනවුම්කරයේ ඇතුලත් සම්පූර්ණ භාණ්ඩ තොගයටම මෙම සියයට සියයක තැන්පතුවක් තැබිය යුතුය යන නීතිය අදාල විය යුතු බවටද මහ බැංකුව විසින් අවධාරණය කර තිබේ.

එනම් “මෙම නියෝගයෙන් ආවරණය නොවන යම් යම් භාණ්ඩ එකම ඉන්වොයිසියකට ඇතුළත් වුවත් ඒ බව නොතකා ආන්තික තැන්පතු අවශ්‍යතාව ඉන්වොයිසියේ මුළු වටිනාකම මත තිබිය යුතුය” යනුයි.

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මුදල් මණ්ඩලය විසින් වහා ම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි, ‘අත්‍යාවශ්‍ය නොවන/හදිසි නොවන ආනයන’ ලෙසින් අර්ථ නිරූපනය කළ භාණ්ඩ වර්ග 623 ක ආනයනය සීමා කිරීමේ පරමාර්ථය තව දුරටත් පැහැදිලි කරමින් මහ බැංකුව පෙන්වා දෙන්නේ නුදුරේදීම මිල ඉහල යතැයි අනුමාන කරමින් කරනු ලබන ආනයන අධෛර්යමත් කිරීමට මෙන්ම, විශේෂයෙන් අධික ආනයන අධෛර්යමත් කිරීමෙන් විනිමය අනුපාතයේ ස්ථාවරභාවය සහ විදේශීය වෙළද පොල රැක ගැනීමේ අරමුණෙන් මෙම පියවර ගත් බවයි.

එසේම වාණිජ බැංකු පද්ධතිය තුළ පවතින විනිමය ද්‍රවශීලතාවය ආරක්‍ෂා කිරීම ද මෙම තීරණය මගින් අරමුණු කරගත් බවයි.

මේ අනුව ආනයනය සීමා වන භාණ්ඩ ලැයිස්තුව මේ වන විට ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ.

මෙහිදී අත්‍යවශ්‍ය නොවන හා හදිසි නොවන භාණ්ඩ ලෙස තොරාගෙන ඇති භාණ්ඩ අතරට, දුරකථන, ගෘහ විදුලි උපකරණ, රෙදිපිලි, සපත්තු, අත් ඔරලෝසු, මුළුතැන්ගෙයි උපකරණ, රබර් ටයර්, වායු සමීකරණ, පලතුරු, සුවද විලවුන්, චොකලට්, මාලු, චීස්, බටර්, සංගීත භාණ්ඩ, සෙල්ලම් බඩු, ලිපි ද්‍රව්‍ය, ඇතුළු මෙම භාණ්ඩ වර්ග 623 සඳහා 2019 දී එක්සත් ජනපද ඩොලර් මිලියන 1057.9 ක් ද, 2020 දී 871.2 ක් හා 2021 මුල් මාස 06 තුලදී පමණක් 753.4 ක් ලෙස ඩොලර් වැය වී තිබෙන බවට මහ බැංකු වාර්තාව පෙන්වා දී තිබේ.

බලපත්‍රලාභී වාණිජ බැංකු සහ ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුව විසින් ඉහත සඳහන් පියවරයන් සැප්තැම්බර් 08 වැනිදා සිට නැවත දැනුම් දෙන තුරු අනුගමනය කළ යුතු බව සිය නියෝගය මගින් ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව ප්‍රකාශ කර ඇත.

මේ සම්බන්ධයෙන් 09 වැනිදා මාධ්‍යවේදීන් විසින් සිදු කළ ප්‍රශ්න කිරීමේදී විපක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා සදහන් කළේ “අද අලුත් නීතියක් දාල 100% ක් කෑෂ් මාජින් එකක් තියන්න ඕන කියල LC (ණයවර ලිපියක්) අරින්න. 100% ක් කෑෂ් මාජින් තියල බිස්නස් කරන්න පුළුවන් මිනිස්සු මං හිතන්නේ නෑ ලංකාවේ නං ඉන්නව කියල…” යනුවෙනි.