දෙමළ මව්වරුන්ගේ අඛණ්ඩ අරගලය විසඳුම් නැතිව අටවැනි අවුරුද්දට

යුද්ධයේ අවසන් අදියරේදී ශ්‍රී ලංකා ආරක්ෂක සේනාවලට යටත් වූ හෝ භාර වූ හෝ පසු අතුරුදහන් කරනු ලැබීමට ගොදුරු වූ තම ඥාතීන්ගේ ඉරණම හෙලිකරගැනීමේ අරගලය යුක්තිය නොලබාම අටවැනි වසරට පිවිස සිටී.

දෙමළ මව්වරුන්ගේ පුරෝගාමිත්වයෙන් වීදි බට මෙම උද්ඝෝෂණ ව්‍යාපාරය මෑත ඉතිහාසයේ දකුණු ආසියාවේ දීර්ඝතම අරගලයක් ලෙස සැලකේ.

සිවිල් යුද්ධය 2009 මැයි මාසයේ ලේ වැකී අවසන් වූ දා සිට තම ස්වාමිපුරුෂයන්, දියණියන්, පුතුන්, සහෝදරයන් ඇතුළු නෑසියන් සොයමින් 2017 පෙබරවාරි 20 වැනි දින සිට මේ දක්වා දිනපතා අඛණ්ඩව පෙළපාලි ගිය දෙමාපියන් අතුරින් අඩුම වශයෙන් 240ක් මිය ගොසිනි.

වසර හතක් සම්පූර්ණ වී අටවැනි වසරට පා තබමින් යුද පීඩිත කිලිනොච්චියේ පැවති පාගමනකදී විපතට පත් දෙමළ මව්වරුන් දේශීය වශයෙන් ඉටු නොවූ යුක්තිය සලසා ගැනීමට සරණ පතා සිටියේ ජාත්‍යන්තර බලවේග වලිනි. ස්වාධීන ජාත්‍යන්තර පරීක්ෂණයක් පැවැත්වීම සහ ශ්‍රී ලංකාව ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය (ICC) හමුවට ගෙන යාම ඔවුන්ගේ අරගලය සේම වූ අඛණ්ඩ ඉල්ලීම විය.

ඔවුන්ගේ දිගුකාලීන ඉල්ලීම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලෙස ඉල්ලා එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් මණ්ඩලයේ මහ කොමසාරිස් වොල්කර් ටර්ක් වෙත ලියන ලද ලිපියක් බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් වූවන්ගේ ඥාතීන්ගේ සංගමයේ (ARED) ලේකම් ලීලාදේවි ආනන්දනඩරාජා විසින් කියවන ලදී.

“අපේ ඥාතීන් යටත් වූ සහ බාර දෙන ලද මුර කපොලුවලට අණදීමේ වගකීම ඇත්තන්ට විරුද්ධව නීතිමය පියවර ගත යුතුයි. අපේ ඥාතීන්ගේ ඉරණම හෙළිකොට ඊට වගකිවයුත්තන් නීතිය හමුවට ගෙන ආ යුතුයි.”

ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍යය විසින් කරන ලද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වගකිවයුතු ඉහල පෙලේ නිලධාරීන් හා බලධාරීන් දණ්ඩ මුක්තිය භුක්ති විඳිමින්, වරදානද ලබමින් යහතින් ඉඳීමට ඉඩ සැලසීම ගැන රටේ දිගටම පැවති ආණ්ඩු ජාත්‍යන්තර වශයෙන් දෝෂ දර්ශනයට ලක්ව සිටී.

ඊශ්‍රායලය ජාත්‍යන්තර අධිකරණයක් වෙත යොමු කිරීමෙන් ගාසා තීරය සම්බන්ධයෙන් දකුණු අප්‍රිකාව දැක්වූ සැලකිල්ලම පෙන්වන ලෙස විරෝධතාවයේ නිරත මව්වරුන් සහ අනෙකුත් වැඩිහිටියන් ජාත්‍යන්තර ආයතනවලින් ඉල්ලා සිටියහ. ඒ බව සඳහන් බැනරයක්ද පෙළපාලියේ පෙරමුණේම රැගෙන යන ලදී.

“අහෝ ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව! ගාසා වින්දිතයින්ට පක්ෂව දකුණු අප්‍රිකාව විසින් ගෙන ඇති ක්‍රියාමාර්ගය අගය කරන අතරම, දෙමළ වින්දිතයන් වන අප ද ජාත්‍යන්තර රටවලින් අපේක්ෂා කරන්නේ එම මානුෂීය ස්ථාවරය මයි.”

ශ්‍රී ලංකාව ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණයට යොමු කරන ලෙස ජාත්‍යන්තර වශයෙන් කර ඇති නිර්දේශ සිහිපත් කළ විරෝධතා කරුවෝ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමසාරිස්වරයාට ඒ අනුව ක්‍රියා කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියහ.

“එක්සත් ජාතීන්ගේ අභ්‍යන්තර වාර්තාවක් පවසන්නේ යුද්ධයේ අවසන් මාස හය තුළ 70,000 කට ආසන්න පිරිසක් මිය ගිය බවයි. මානව හිමිකම් පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ කොමසාරිස්වරයා ඇතුළු බොහෝ දෙනාගේ නිර්දේශ පරිදි ශ්‍රී ලංකාව ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණයට යොමු කරන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටිමු.”

සාම්ප්‍රදායික දෙමළ නිජබිම වන උතුරු නැ සංවිධානයගෙනහිරින් හමුදාව ඉවත් කරන ලෙසද ARED සංවිධානය මානව හිමිකම් පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රමුඛ නිලධාරියාට යැවූ ලිපියෙන් ඉල්ලා තිබේ.

“අපේ ඥාතීන් බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීමට වගකිව යුතු ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදාව තවමත් අපේ මව්බිමේ වාඩි ලා ගෙන සිටී. මේ ආක්‍රමණික හමුදාව වහා ඉවත් කළ යුතුයි.”

ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටලුව සඳහා වන ඕනෑම විසඳුමකට ගෝලීය වශයෙන් පිළිගත් විසඳුම් ඇතුළත් විය යුතු බව විරෝධතාකරුවන් ඉල්ලා සිටියේය.

” මේ දුපතේ දෙමළ ජනතාවගේ ජාතික ප්‍රශ්නය නොවිසඳුණු මහදිග කතාවක් ලෙස පවතී. ජාතිවාදය සහ වාර්ගික ප්‍රචණ්ඩත්වය තවමත් පැතිර පවතී. වර්ග සංහාරයෙන් දෙමළ ජනතාව ආරක්ෂා කරගැනීමටත් නැවත සිදු නොවීමටත් ස්ථිර දේශපාලන විසඳුමක් අවශ්‍ය කර තිබේ. දෙමළ ජාතික ප්‍රශ්නයට කිසියම්ම හෝ ස්ථිරසාර දේශපාලන විසඳුමක් ලැබීමට නම්, දෙමළ ජනතාවගේ අභිලාෂය ජනමත විචාරණයකින් තහවුරු විය යුතුය. ජනවාර්ගික ගැටලුව සඳහා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පිළිගත් විසඳුම් එහි පැහැදිලිව ඇතුළත් විය යුතුය.

අරගලයේ අටවැනි වසර සනිටුහන් කරන සාමකාමී පා ගමන කිලිනොච්චියේ කන්දසාමි කෝවිලෙන් ආරම්භ වී ඩිපෝ හන්දිය දක්වා ගමන් කොට ඔවුන්ගේ කන්නලව්ව වෙනුවෙන් ප්‍රදේශයේ අම්මාන් කෝවිලකට පොල් ගැසීමෙන් අවසන් විය.

මහින්ද රාජපක්ෂ පාලන සමයේදී වසර 13 කට පෙර අගනුවරින් පැහැරගෙන ගොස් අතුරුදහන් කරන ලද මාධ්‍යවේදී ප්‍රගීත් එක්නැලිගොඩගේ බිරිඳ මානව හිමිකම් ක්‍රියාධාරිනී සන්ධ්‍යා එක්නැලිගොඩ ද 8 වැනි වසරට පා තැබු දෙමළ මව්වරුන්ගේ විරෝධතා පා ගමනට එක්ව සිටියාය.